TARİH

Sátoraljaújhely

Bu resmin yüksek çözünürlüklü orjinalini edinmek istiyorum;

Sátoraljaújhely'de Tamás Esze

Ayhan Dinç

Macaristan-Sátoraljaújhely'de kendi adındaki okulun önünde Tamás Esze büstü. 1699 Karlofça Anlaşmasında Osmanlı Macar vatanseverlerin affedilmesini kabul ettirmişti. Fransızlar ile bağımsızlık konusunu görüştüğü ortaya çıkınca, Ferenc Rakoczi II, Viyana'dan Polonya'ya kaçar. Kimse ne yapacağını bilmezken bir bağımsızlık hareketini organize eden köylü Tamas Ezse, onu ziyaret ederek başa geçmesini ister. Rakoczi ikna olur ve Habsburg'lara ayaklanma başlatır (1703). Bir 'kuruc' hareketi olan bu başkaldırı da bastırılır ve Rakoczi'nin kalan askerleri veba salgınında ölür. Önce Fransa'ya sonra Osmanlı'ya sığınır. Ezse, 'kuruc' (Osmanlı kaynaklarında cilalı anlamında 'kurs') olarak bilinen bu köylü ayaklanmalarında önemli bir askerdir. Ayaklanmanın ardından Avusturya Macarlar'ın tüm kalelerini yıkarak gelecek olası ayaklanmalar için önlem alır. Kalelerden çıkan taşlar köylülere ev yapmaları için dağıtılır. 

Bust of Tamás Esze in front of a school with his name in Sátoraljaújhely, Hungary. In the 1699 Karlowitz Treaty, Ottomans imposed to be forgiven for Hungarian patriots. When it was revealed that he had discussed independence with French, Ferenc Rakoczi II fled from Vienna to Poland. While nobody knew what to do, Tamas Ezse, a peasant organizing a peasant independence movement, visited him and asked him to take over leadership. Rakoczi was persuaded and started uprising against the Habsburgs (1703). This 'kuruc' movement, was also suppressed and the remaining soldiers of Rakoczi died in the plague outbreak. First he took refuge in France and then in the Ottoman Empire. Ezse was an important soldier in these peasant uprisings, known as the 'kuruc' ('kurs', as 'polished' sense of Ottoman sources). Following the uprising, Austrians demolished all the castles of the Hungarians, hence took measures for upcoming uprisings. The stones from the castles were distributed to the villagers to build houses. 

#hungarianhistory #tamasezse #ferencerákócziii #habsburgs

#ottomans #sátoraljaújhely #karlowitz #karlofçaantlaşması 

#treatyofkarlowitz #ezsetamas